Main entry(ies)
- fluktuacje
Term in context
Szereg wartości, jakie pewna zmienna (131-5) przybiera na przestrzeni pewnego okresu — np. miesięczne liczby urodzeń — tworzą szereg chronologiczny1. Można czasem wyodrębnić w szeregu chronologicznym tendencję rozwojową2, czyli trend2, na który nakładają się fluktuacje3, wahania lub odchylenia (141-2). Gdy tego rodzaju fluktuacje powtarzają się w sposób w przybliżeniu jednakowy w odstępach mniej więcej regularnych, mówimy o fluktuacjach periodycznych4, o fluktuacjach cyklicznych4. W demografii występują najczęściej fluktuacje powtarzające się w okresach rocznych, które nazywa się wahaniami sezonowymi5. Nieregularności, jakie pozostają po wyeliminowaniu trendu i fluktuacji periodycznych, nazywane są niekiedy wahaniami przypadkowymi6, ze względu na to, że nie można ich przewidzieć. Dzieli się je na perturbacje6, wywołane jakimiś wyjątkowymi wydarzeniami, oraz wahania losowe7.
